Actrice Sand Van Roy wil Franse regisseur Luc Besson voor Belgische rechter slepen na klacht over meerdere verkrachtingen

Media

28 september 2022

De klacht van de Belgische actrice Sand Van Roy (34) tegen de Franse regisseur Luc Besson (63) werd woensdagmorgen in de raadkamer van Brugge behandeld. De jonge vrouw zegt dat ze meermaals verkracht werd door de bekende Fransman. In Frankrijk werd de zaak geklasseerd, maar ze hoopt nu om via het Belgische gerecht toch verder te geraken. “Ik ben mijn vertrouwen in bepaalde mensen kwijt. Niet in het ganse rechtssysteem”, zegt ze.

Tegenwoordig woont ze in Knokke-Heist. En ze zit in het tweede jaar Rechten aan de universiteit in Nederland. Al geeft Sand Van Roy (34), een Belgische actrice, toe dat ze niet al te vaak naar de les gaat. “Ik studeer heel gemakkelijk. En doe het voornamelijk op mezelf”, vertelt ze. “Of ik niet gedegouteerd ben door alles wat met het rechtssysteem te maken heeft? Neen, dat niet. Ik ben wel mijn geloof in bepaalde mensen kwijt. Maar het feit dat ik vandaag mijn zegje kon doen en dat er naar mij geluisterd werd toont aan dat het systeem op zich werkt.”

 

Haar zegje, dat deed ze woensdagmorgen in de raadkamer van Brugge. Die boog zich over haar klacht tegen de bekende Franse regisseur Luc Besson (63). Van Roy beticht de zestiger van verschillende verkrachtingen en misbruik. Ze stapte ook in Frankrijk al naar de politie, maar daar werd geen gevolg aan haar klacht gegeven. “Wij hebben de verhoren van meneer Besson gelezen”, zegt meester Joris Van Cauter, die de actrice bijstaat. “Dat zijn geen verhoren, maar interviews van een vedette. Het probleem is dat meneer Besson in Frankrijk als een idool van de cinema werd behandeld en niet als de verdachte in een verkrachtingszaak.”

Besson grote naam in cinema

Sand Van Roy werd geboren in Nederland, groeide op in Hasselt en woont nu dus aan de Belgische kust. Op haar zeventiende werd ze een gevierd model en in 2015 brak ze in Parijs ook als stand-upcomedian en actrice door. En zo kwam ze ook in contact met Luc Besson, één van de belangrijkste filmbazen in Europa. Hij is de regisseur, scenarist of producent van filmkleppers als Taxi, Léon, Nikita en The Fifth Element. Daarvoor werkte hij samen met grote namen als Scarlett Johansson, Rihanna en Morgan Freeman.

Maar ook Sand Van Roy kon de Fransman charmeren. Alleen maakte die volgens haar al snel misbruik van haar. De twee bleven samenwerken, maar volgens de actrice werd ze meermaals misbruikt en bruut verkracht door Besson. Daarbij verloor ze op een bepaald moment zelfs het bewustzijn. Ze stapte met de medische bewijzen naar het gerecht. “En aanvankelijk luisterden ze en waren ze begripvol”, vertelt ze. “Tot ik de naam van Luc Besson liet vallen. Plots sloeg de hele sfeer om.”

De zaak werd geklasseerd en Van Roy werd in verschillende Franse media zelf beschimpt. Zo werd geschreven dat ze als prostituee werkte. Maar de magazines die dat schreven, werden ondertussen in Frankrijk veroordeeld voor laster en eerroof. Alleen, de zaak rond het misbruik van Besson werd wél geklasseerd zonder gevolg. En daarom rust de hoop van Van Roy nu bij het Belgische gerecht. Voor het geld doet ze het niet, want een schadevergoeding vraagt ze niet. “Ik wil eigenlijk gewoon dat hij veroordeeld wordt en dat gerechtigheid geschiedt.”

Verdediging Besson: “Klacht is onontvankelijk in ons land”

Maar daarvoor hoeft ze niet meteen op de steun van het Brugse parket te rekenen. Want die vroegen de raadkamer woensdagmorgen om de klacht onontvankelijk te verklaren. Net zoals Virginie Cottyn, die als advocaat voor Luc Besson optreedt. “Het gaat om een buitenlandse verdachte, die niet in ons land is aangetroffen en die geen feiten in België heeft gepleegd”, legt ze uit.

Maar daar nemen Sand Van Roy en haar advocaat Joris Van Cauter geen genoegen mee. Zij kijken daarvoor nu naar het Grondwettelijk Hof. Dat stelt namelijk dat ons land zich gerechtelijk niet kan moeien in verkrachtingszaken met landgenoten die zich in het buitenland afspeelden met een buitenlandse verdachte. “Wij hebben gevraagd om de verkrachting van een Belgische onderdaan ernstig te nemen”, zegt meester Van Cauter. “En daarom hebben we gevraagd om het Grondwettelijk Hof te bevragen. Slachtoffers van verkrachting in het buitenland blijven vandaag in de kou staan en dat is onrechtvaardig. Nu kunnen wij enkel klacht indienen als de dader ook naar België komt, maar dat zal niet gebeuren in deze. En we willen nu dat het grondwettelijk hof zich daar over buigt.”

“Zodat slachtoffers niet meer in de kou staan”

Van Roy kwam woensdagmorgen ook zelf haar zegje doen. Zij hoopt dan ook dat ze iets kan veranderen. “Niet alleen voor mezelf. Maar ook voor andere slachtoffers”, zegt ze. “En iemand moet nu eenmaal de eerste zijn. Het is de bedoeling dat slachtoffers in de toekomst niet meer in de kou blijven staan.”

Artikel uit HLN, 28 september 2022

 

Laatste publicaties

26 april 2024

Prejudiciële vraag aan het Grondwettelijk Hof

Indien u een uitnodiging ontvangt om te worden verhoord, dient men u op beknopte wijze kennis te geven van de feiten waarover u zal worden verhoord.

 

Maar wat indien u ook de vertegenwoordiger bent van een rechtspersoon die mogelijks wordt verdacht?

 

Moet u in dat geval voorafgaandelijk ook worden verduidelijkt in welke hoedanigheid u zal worden verhoord, als natuurlijke persoon of als vertegenwoordiger van die rechtspersoon?

 

Is dit noodzakelijk om een effectieve uitoefening van het zwijgrecht mogelijk te maken?

 

Omtrent deze voor het ondernemingsstrafrecht belangrijke problematiek stelde de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brugge bij vonnis van 19 april 2024 een prejudiciële vraag aan het Grondwettelijk Hof.

 

Wordt dus vervolgd.

Lees meer
De Standaard, 2 april 2024

Lessen uit een proces dat justitie heel graag wou

Justitie trad snel en doortastend op in de zaak tegen Bart De Pauw, stelt Joris Van Cauter vast. Een schoolvoorbeeld van klassenjustitie. Tot een catharsis heeft het niet geleid.

“Het proces dat niemand wou” is een proces dat, als je het nader bekijkt, velen heel graag wilden. Niet het minst justitie zelf. Het is een schoolvoorbeeld van klassenjustitie. En niemand schijnt dat te zien. Belaging en het creëren van een elektronische overlast zijn veelvoorkomende ‘relationele’ misdrijven. Het zal wel koelen zonder blazen, is de basishouding van justitie. Uit de praktijk blijkt dat de veelvuldige klachten van slachtoffers heel vaak zonder gevolg blijven. Af en toe, wanneer het leidt tot levensdelicten, met dramatische gevolgen. In de regel dien je als advocaat zelf naar de onderzoeksrechter te stappen vooraleer er iets gebeurt. En die onderzoeksrechter zit meestal niet te wachten op nog maar eens een uit de hand gelopen (v)echtscheiding.

Hoe anders ging het in de zaak-Bart De Pauw. Nog voor bij de politie één klacht gekend was, liet de procureur des Konings zelf een voorlopig proces-verbaal opstellen. Op 11 november nota bene. De procureur vatte diezelfde 11 november 2017 nog een onderzoeksrechter. Die laatste ging vervolgens over tot huiszoekingen en een telefoontap. Ook ging de onderzoeksrechter over tot het persoonlijk verhoren van alle betrokken vrouwen en Bart De Pauw zelf. Voor het proces ten gronde werden op de rechtbank in Mechelen twee volledige dagen uitgetrokken.

Een “gewoon” slachtoffer van belaging of zelfs verkrachting krijgt in de regel de onderzoeksrechter niet te zien. Die heeft daar geen tijd voor. De verhoren zijn politiewerk. Een huiszoeking of telefoontap voor dit soort misdrijven is de absolute uitzondering. Wanneer het tot een proces komt, dan wordt het belagingszaakje op een goede 30 minuten afgehandeld samen met ongeveer twintig andere zaken dezelfde ochtend.

Eerlijk proces

Afgaande op de reacties van de betrokkenen is dit doortastend optreden van justitie geen succesverhaal. De oudste feiten dateren van meer dan 20 jaar geleden en tot op vandaag is van een catharsis geen sprake. Integendeel.

Met steun van velen uit de culturele wereld trekt de VRT nu drie weken de tijd uit om acht vrouwen hun verhaal te laten doen over het gedrag van Bart De Pauw. Een vijfsterrendocumentaire, volgens velen. Toch enkele bedenkingen. Net zoals in Godvergeten wordt een verhaal gebracht louter en alleen vanuit één kant. Anders dan in Godvergeten kreeg hier de andere zijde wel de kans om mee te werken. Dat werd geweigerd. Als kijker kun je dat betreuren maar als advocaat begrijp ik het. Meer nog, het is de enige juiste keuze. De opnamen vonden plaats tijdens het proces. Met de camera op schoot naar het proces. Begin als beklaagde maar eens op twee fronten te strijden. In Mechelen voor drie rechters, die na woord en wederwoord beslissen over schuld en straf. Je moet het hebben meegemaakt om te weten hoe ingrijpend het is. Maar er is altijd hoop.

Hoop op een eerlijk proces. Daar gaven de rechters blijk van in hun vonnis dat begint met de verklaringen van alle betrokkenen, vanwege de vrees dat in samenvattingen de nuances verloren dreigen te gaan. Hoop op een vrijspraak of ten minste op een straf op mensenmaat. Een straf die perspectief biedt, soms helend is en in ieder geval eindig. In het vonnis vinden we dat terug: de rechters stellen in hoofde van Bart De Pauw oprecht schuldbesef vast. Vandaar een straf met uitstel van tenuitvoerlegging.

 

Catch 22

Het andere front ligt op televisie. Voor heel Vlaanderen, en daar is er geen hoop. De juridische waarheid is hier minder van belang. Het gaat om iets anders. De reportagemaker van Het proces dat niemand wou wil de kijker iets leren: hoe gevaarlijk machtsrelaties kunnen zijn en welke impact dit kan hebben op wie er slachtoffer van is. Je bent als beklaagde het voorwerp van een les aan de kijker. Ja, de reportage zou zelfs deel moeten uitmaken van het lessenpakket.

Een gruwelijkere straf is moeilijk denkbaar. Generatie na generatie wordt geconfronteerd met jouw fouten. Maatschappelijk en familiaal ben je quasi dood. Deze straf kun je niet uitzitten, deze straf biedt geen enkel perspectief. Jouw schuld neemt ook geen einde met het betalen van de burgerlijke partijen. Die juridische benadering heeft plaatsgemaakt voor een moralistische benadering. Zonden kunnen vergeven worden na een gelaïciseerde publieke mediabiecht.

Dat de rechter heeft geoordeeld dat je aan jezelf hebt gewerkt en blijk hebt gegeven van oprecht schuldbesef is van geen tel. Het oordeel over schuldbesef en oprechtheid komt niet aan de rechter toe maar aan het volk. Daarom moet je nog eens op het scherm door het zand gaan en excuses aanbieden. Voor waar je schuldig aan bevonden bent. En ook voor waar je niet schuldig aan bent. Er zijn immers altijd wat fouten die juridisch helaas de dans hebben ontsprongen. Die excuses worden vervolgens gewogen door enkele mediarechters op hun oprechtheid en zo kan de genade van het volk terug over jou komen.

Enig probleem is dat tot vandaag nog niemand geslaagd is in deze beproeving: wie zich hieraan waagt beoogt uiteindelijk altijd eigenbelang en dan kunnen excuses natuurlijk niet oprecht zijn. Dat is de catch 22 van de mediabiecht. Het proces dat echt nog altijd niemand wil, is van een andere aard. Dat vergt een ander onderzoek. Met name hoe het komt dat diegenen die vandaag het hardst zijn in hun veroordeling gisteren het hevigst in hun lofbetuigingen. Een oud zeer. En passend bij de tijd van het jaar: hoe weinig tijd er is tussen Palmzondag en Goede Vrijdag.

 

Artikel uit De Standaard, 02/04/2024

Foto: © belga

Lees meer
De Standaard, 25 januari 2024

Wrakingen, persoonlijke aanvallen op rechters: justitie moet zich bezinnen voor het te laat is

Je moet geloven in justitie om erin te kunnen functioneren. Dat vertrouwen is helaas helemaal zoek, waardoor het rechtssysteem alle geloofwaardigheid dreigt te verliezen.

Lees het volledige opiniestuk via volgende link: https://www.standaard.be/cnt/dmf20240124_97009827

Lees meer

Wij gebruiken cookies

Door deze website te gebruiken, aanvaardt u de cookies. Voor meer informatie, zie ons privacy- en cookiesbeleid